Hội thảo khoa học “Xuất, nhập khẩu nông sản qua biên giới trong bối cảnh mới: Thực trạng và khuyến nghị”

Hội thảo khoa học “Xuất, nhập khẩu nông sản qua biên giới trong bối cảnh mới: Thực trạng và khuyến nghị” 12/05/2023 20:11:00 662

Cỡ chữ:A- A+
Tương phản:Giảm Tăng

Hội thảo khoa học “Xuất, nhập khẩu nông sản qua biên giới trong bối cảnh mới: Thực trạng và khuyến nghị”

12/05/2023 20:11:00

Chiều ngày 12/5/2023, tại Lạng Sơn, Viện Chiến lược và Chính sách tài chính (CLTC) phối hợp với Tổng cục Hải quan tổ chức Hội thảo khoa học “Xuất, nhập khẩu nông sản qua biên giới trong bối cảnh mới: Thực trạng và khuyến nghị”. Ông Nguyễn Như Quỳnh - Viện trưởng Viện CLTC và ông Lưu Mạnh Tưởng - Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Hải quan đồng chủ trì Hội thảo. Đây cũng là một trong những hoạt động nhằm chào mừng Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam (18/5).

Tham dự Hội thảo có đại diện đến từ các đơn vị thuộc Bộ gồm Tổng cục Hải quan (Viện Nghiên cứu Hải quan, Trường Hải quan Việt Nam, Cục Quản lý Giám sát hải quan, Cục Quản lý rủi ro, Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn…); Viện CLTC, Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính; Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lạng Sơn; Sở Công Thương Lạng Sơn; Viện Kinh tế Việt Nam…; các chuyên gia và nhà khoa học, cùng đại diện các cơ quan thông tấn, báo chí.

TS. Nguyễn Như Quỳnh, Viện trưởng Viện CLTC phát biểu khai mạc Hội thảo

Phát biểu khai mạc tại Hội thảo, ông Nguyễn Như Quỳnh - Viện trưởng Viện CLTC đã nêu rõ, Việt Nam là nước có nhiều lợi thế và tiềm năng phát triển nông nghiệp. Vì vậy, Đảng và Nhà nước luôn coi trọng và đã có nhiều chính sách phát triển nông nghiệp. Lĩnh vực nông nghiệp đã có những đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế trên các mặt sản xuất, xuất khẩu, góp phần ổn định vĩ mô trong nước và đảm bảo an ninh lương thực. Cùng với quá trình hội nhập quốc tế, các sản phẩm nông sản của Việt Nam ngày càng có chất lượng và đã có mặt trên 180 quốc gia và vùng lãnh thổ; trong đó có những thị trường lớn như Trung Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Liên minh châu Âu (EU)… Xuất khẩu nông sản của Việt Nam đứng thứ 2 Đông Nam Á và đứng thứ 13 thế giới. Năng lực cạnh tranh và vị thế của nông nghiệp Việt Nam ngày càng được nâng cao.

Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của nền kinh tế và khoa học công nghệ, đặc biệt là cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (CMCN 4.0) đòi hỏi các sản phẩm nông nghiệp phải ngày càng có chất lượng cao, cùng với đó là các biện pháp tạo thuận lợi để nông sản Việt Nam được xuất khẩu ra nhiều nước trên thế giới. Đặc biệt, trong bối cảnh sau ba năm gián đoạn vì dịch bệnh, triển vọng kinh tế thế giới kém tích cực, tăng trưởng toàn cầu tiếp tục chậm lại, cầu thế giới suy giảm, thương mại toàn cầu thu hẹp, ảnh hưởng không nhỏ tới xuất khẩu nông sản của Việt Nam. Tuy nhiên, việc Trung Quốc nới lỏng các biện pháp phòng dịch giúp đơn giản hóa phương thức giao nhận hàng hóa, cũng như bỏ các quy định kiểm soát chặt chẽ nhằm chống dịch bệnh đối với hàng hóa nhập khẩu, tạo điều kiện thuận lợi cho việc gia tăng xuất khẩu nông sản và hàng hóa Việt Nam qua biên giới phía Bắc đã giúp kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam với Trung Quốc qua các tỉnh biên giới phía Bắc tăng gần gấp 3 lần so với cùng kỳ năm trước. Giao dịch qua các cửa khẩu đã sôi động trở lại, xuất khẩu qua một số cửa khẩu tăng từ 50 - 100% so với giai đoạn trong dịch; hải quan một số cửa khẩu đã tăng thời gian làm việc trong ngày để đáp ứng nhu cầu trao đổi, mua bán hàng hóa xuất, nhập khẩu qua biên giới.

Ông Lưu Mạnh Tưởng, Phó Tổng Cục trưởng, Tổng cục Hải quan trình bày tham luận tại Hội thảo

Để thực hiện các mục tiêu về xuất khẩu nói chung, xuất khẩu nông sản nói riêng, cũng như giải quyết các thách thức trong xuất nhập khẩu nông sản, Hội thảo tập trung một số vấn đề: (i) Đánh giá tình hình kinh tế - tài chính vĩ mô trong nước, quốc tế và những tác động đến hoạt động xuất - nhập khẩu nông sản qua biên giới của Việt Nam; (ii) Đánh giá thực trạng các chính sách tạo thuận lợi, hỗ trợ xuất, nhập khẩu nông sản của Việt Nam và thực trạng xuất, nhập khẩu nông sản qua biên giới của Việt Nam trong bối cảnh mới; (iii) Vai trò của cơ quan Hải quan và các cơ quan liên quan trong hoạt động xuất, nhập khẩu nông sản của Việt Nam; (iv) Những khó khăn, thách thức đối với xuất, nhập khẩu nông sản của Việt Nam; (v) Những kiến nghị chính sách cụ thể với các cơ quan chức năng nhằm tạo thuận lợi, hỗ trợ xuất nhập khẩu nông sản của Việt Nam trong thời gian tới.

Phát biểu tham luận tại Hội thảo, TS. Lê Thị Thuỳ Vân, Phó Viện trưởng Viện CLTC cho biết, trong những tháng đầu năm 2023, triển vọng kinh tế thế giới kém tích cực, tăng trưởng toàn cầu tiếp tục chậm lại, thương mại toàn cầu thu hẹp. Kinh tế thế giới đối diện với nhiều vấn đề như ảnh hưởng tiêu cực từ cuộc xung đột Nga - Ukraine, khó khăn về nợ công và khủng khoảng ngân hàng. Ở trong nước, kinh tế vĩ mô cũng chịu ảnh hưởng tiêu cực từ tình hình kinh tế thế giới. Tăng trưởng kinh tế ở mức thấp, tình hình sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, đầu tư nước ngoài và đặc biệt xuất khẩu giảm mạnh so với cùng kỳ năm trước. Trong bối cảnh đó, xuất khẩu nông sản qua biên giới là một trong những điểm sáng của hoạt động xuất khẩu khi có sự tăng trưởng nhanh trong những tháng đầu năm trong bối cảnh hầu hết các mặt hàng xuất khẩu chủ lực khác của nền kinh tế giảm. Xuất khẩu nông sản qua biên giới tăng nhanh là do Trung Quốc nới lỏng các biện pháp phòng, chống dịch từ đầu năm 2023...

TS. Lê Thị Thuỳ Vân, Phó Viện trưởng Viện CLTC phát biểu tại Hội thảo

Việc tăng cường xuất khẩu nông sản qua biên giới trong những tháng đầu năm 2023 là một trong những giải pháp khả thi tăng kim ngạch xuất khẩu trong năm nay, cũng như góp phần tạo đầu ra cho nền kinh tế trong bối cảnh khó khăn chung. Việc tăng cường xuất khẩu nông sản qua biên giới vẫn còn nhiều dư địa, tiềm năng tại thị trường Trung Quốc, tuy nhiên bên cạnh những cơ hội, thuận lợi thì xuất khẩu nông sản Việt Nam qua biên giới cũng đối diện với nhiều thách thức và hạn chế cần phải khắc phục để có thể khai thác tốt thị trường Trung Quốc, cũng như các điều kiện thuận lợi cho ngành sản xuất nông sản xuất khẩu như hiện nay. Do đó, cần thực hiện các kiến nghị, giải pháp: (i) Đẩy mạnh tăng cường xuất khẩu nông sản thời gian tới cần có sự hỗ trợ rất lớn của chính quyền các địa phương và ngành Hải quan. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng cần đẩy mạnh xúc tiến thương mại, quảng bá nông sản Việt, cũng như tạo cầu nối giữa doanh nghiệp Việt Nam với các doanh nghiệp phân phối, hệ thống siêu thị của Trung Quốc; (ii) Cần nâng cao chất lượng hàng hoá nông sản xuất khẩu của Việt Nam để có thể đáp ứng tốt hơn tiêu chuẩn của các thị trường xuất khẩu; (iii) Khuyến khích các doanh nghiệp Việt Nam đầu tư vào lĩnh vực sản xuất, chế biến nông sản xuất khẩu sang Trung Quốc.

Ông Lưu Mạnh Tưởng, Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Hải quan cho biết, ở Việt Nam, xuất khẩu nông sản là nguồn thu rất quan trọng. Nông sản Việt Nam ngày càng được ưa chuộng tại nhiều quốc gia trên thế giới. Xuất khẩu nông sản còn là yếu tố quan trọng nhằm phát huy mọi nguồn nội lực, tạo thêm vốn đầu tư để đổi mới công nghệ, tăng thêm việc làm, thúc đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. Tuy nhiên, song song với các cơ hội được mở ra, hàng nông nông sản Việt Nam cũng đứng trước các thách thức, khó khăn khi các cam kết thương mại tự do có hiệu lực. Để đáp ứng thay đổi căn bản của thị trường nông sản, Việt Nam cần chuẩn bị sẵn sàng năng lực cạnh tranh mới khi tham gia hội nhập quốc tế ngày một sâu rộng; cơ cấu lại sản phẩm nhằm đáp ứng nhu cầu của thị trường thế giới, xây dựng chuỗi liên kết giá trị và có chính sách bảo hiểm thích hợp để xử lý rủi ro, biến động thị trường ngày càng mạnh; bảo đảm tuân thủ các quy định ngày càng khắt khe của thị trường cả về kinh tế, xã hội và môi trường của thị trường toàn cầu.

TS. Lê Xuân Sang, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam phát biểu tại Hội thảo

TS. Lê Xuân Sang, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho biết, nhìn chung tăng trưởng xuất khẩu nhóm nông sản, thuỷ sản trong năm 2022 khá tích cực 7/9 mặt hàng ghi nhận sự tăng trưởng so với cùng kỳ. Tuy nhiên, trong mấy năm gần đây, tỷ trọng hàng xuất khẩu nông sản Việt Nam sang Trung Quốc giảm dần, trong khi tỷ trọng hàng nhập khẩu từ nước này giảm dần. Điều này thể hiện lợi thế so sánh hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam giảm dần và Trung Quốc đang nỗ lực và có hiệu quả tăng trồng/nuôi những nông/hải sản vốn trước đây nước này không có lợi thế. Cùng với những bất cập, hạn chế trong thương mại nông sản, nhất là thương mại biên mậu chưa được xử lý đáng kể trong thời gian dài, càng đặt những nguy cơ ngày càng lớn về sự suy giảm thương mại, sản xuất nông sản của Việt Nam, một lĩnh vực rất quan trọng đối với sinh kế nông dân Việt Nam. Những điều này đặt ra yêu cầu cấp bách về điều chỉnh, đổi mới chính sách thương mại, chính sách nông nghiệp và các chính sách liên quan khác cho Việt Nam trong bối cảnh mới có nhiều thay đổi về công nghệ, địa kinh tế và khí hậu.

Ông Nguyễn Thái Quang, Phó Cục trưởng Cục Quản lý rủi ro (Tổng cục Hải quan) đã chỉ rõ, mặc dù thời gian qua quy định pháp luật về quản lý chuyên ngành đối với hàng hóa xuất, nhập khẩu đã được sửa đổi, bổ sung để phù hợp với xu thế hội nhập quốc tế, tạo thuận lợi thương mại, giảm thời gian thông quan hàng hóa, tuy nhiên vẫn còn nhiều hạn chế. Do đó, các giải pháp quản lý của cơ quan hải quan đáp ứng yêu cầu tạo thuận lợi cho các nhóm mặt hàng nông sản xuất, nhập khẩu qua bên giới Việt Nam trong giai đoạn tới cần: Thu thập, xử lý thông tin quản lý rủi ro về nhóm mặt hàng là nông sản xuất, nhập khẩu thuộc diện quản lý chuyên ngành là hoạt động cốt lõi, xuyên suốt trong công tác đánh giá rủi ro, đánh giá tuân thủ để tạo lập nền tảng thông tin, dữ liệu phục vụ phân tích, đánh giá, theo dõi, dự báo, cảnh báo và xác định trọng điểm, phân luồng kiểm tra, giám sát hải quan; xây dựng, quản lý và áp dụng tiêu chí phân loại mức độ rủi ro để quyết định kiểm tra, giám sát hải quan đối với các nhóm mặt hàng xuất, nhập khẩu thuộc diện chính sách quản lý chuyên ngành; quản lý, theo dõi, đánh giá tuân thủ pháp luật, phân loại mức độ rủi ro đối với tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động xuất, nhập khẩu...

Toàn cảnh Hội thảo

Hội thảo đã lắng nghe các ý kiến thảo luận của các chuyên gia, nhà quản lý xoay quanh các vấn đề xuất, nhập khẩu nông sản qua biên giới trong bối cảnh mới; nhận diện các khó khăn, thách thức và đề xuất các giải pháp nhằm thúc đẩy xuất khẩu nông sản qua biên giới trong thời gian tới.

Các đại biểu tham dự Hội thảo chụp ảnh lưu niệm

Phát biểu bế mạc Hội thảo, ông Lưu Mạnh Tưởng cho biết, các nội dung trao đổi, thảo luận của các đại biểu, các chuyên gia kinh tế về: “Xuất, nhập khẩu nông sản qua biên giới trong bối cảnh mới: Thực trạng và khuyến nghị” là những vấn đề có ý nghĩa vô cùng thiết thực, đây sẽ là tư liệu tham mưu, tư vấn chính sách với Lãnh đạo Bộ Tài chính và các cơ quan có thẩm quyền.

Nguyễn Trang

Các tin khác

Bình chọn

Điểm bình chọn
0 / 5
Tổng 0 lượt bình chọn
5
0%
4
0%
3
0%
2
0%
1
0%