Tài chính và bảo hiểm rủi ro thiên tai: Kinh nghiệm quốc tế và khuyến nghị cho Việt Nam

Tài chính và bảo hiểm rủi ro thiên tai: Kinh nghiệm quốc tế và khuyến nghị cho Việt Nam 14/11/2024 16:10:00 198

Cỡ chữ:A- A+
Tương phản:Giảm Tăng

Tài chính và bảo hiểm rủi ro thiên tai: Kinh nghiệm quốc tế và khuyến nghị cho Việt Nam

14/11/2024 16:10:00

Đó là chủ đề của Hội thảo khoa học do Viện Chiến lược và Chính sách tài chính (Bộ Tài chính) phối hợp với Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tổ chức sáng ngày 14/11/2024 tại Hà Nội. TS. Lê Thị Thùy Vân, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách tài chính và ông Patrick Haverman, Phó Trưởng đại diện UNDP tại Việt Nam đồng chủ trì hội thảo.

Tham dự Hội thảo còn có các chuyên gia, nhà quản lý đến từ một số bộ, ngành; đơn vị thuộc Bộ Tài chính; một số tổ chức quốc tế; công ty bảo hiểm, và các chuyên gia kinh tế - tài chính, nhà khoa học, nhà nghiên cứu, giảng viên đến từ các trường, các cơ sở đào tạo, nghiên cứu và đại diện các cơ quan báo chí trong và ngoài ngành Tài chính.

Phát biểu chào mừng tại Hội thảo, ông Patrick Haveman - Phó Trưởng đại diện UNDP tại Việt Nam cho biết, trong 46 năm qua, UNDP luôn cam kết hỗ trợ Việt Nam trong việc giải quyết các thách thức phát triển. Đồng thời, nhấn mạnh sự cần thiết học hỏi kinh nghiệm quốc tế về tài trợ rủi ro thiên tai và các chiến lược bảo hiểm để giúp định hình cách tiếp cận tương lai của Việt Nam. Các chiến lược tài trợ rủi ro thiên tai và bảo hiểm sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu tác động của thiên tai và hỗ trợ phục hồi và tái thiết nhanh chóng.

Ông Patrick Haverman, Phó Trưởng đại diện UNDP tại Việt Nam phát biểu chào mừng tại Hội thảo

Phát biểu Khai mạc tại Hội thảo, TS. Lê Thị Thùy Vân, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách tài chính cho biết, thiên tai và những thiệt hại do thiên tai gây ra đang có xu hướng tăng trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng, đặc biệt dưới những tác động của biến đổi khí hậu (BĐKH). Theo báo cáo tại Hội nghị Thượng đỉnh về BĐKH của Liên hợp quốc tại Baku, Azerbajan (ngày 11/11/2024), tổng chi phí thiệt hại do các hiện tượng thời tiết cực đoan liên quan tới BĐKH toàn cầu trong giai đoạn 2014 - 2023 là 2.000 tỷ USD, bằng thiệt hại kinh tế từ khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008. Tiêu biểu, Bão Helene và bão Milton (tháng 10/2024 ở Hoa Kỳ) đã gây thiệt hại lên tới 50 tỷ USD mỗi cơn bão và là 2 trong 8 cơn bão gây thiệt hại lớn nhất trong lịch sử 45 năm.

TS. Lê Thị Thùy Vân, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách tài chính phát biểu khai mạc Hội thảo

Việt Nam là một trong các quốc gia chịu nhiều hiểm họa thiên tai, với các loại hình như bão, lũ, lốc, xoáy… và BĐKH với các hiện tượng hạn hán, xâm nhập mặn, triều cường… ngày càng tăng về tần suất và mức độ thiệt hại. Những thảm họa này không chỉ gây thiệt hại về người, tài sản mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Thiên tai tại Việt Nam trong những năm gần đây đã gây ra thiệt hại lớn, làm giảm GDP từ 1 - 1,5%. Trong đó, tổn thất trực tiếp do bão và lũ ở Việt Nam đứng thứ 3 trong khu vực Đông Nam Á, chỉ sau Myanmar và Philippines. Siêu bão Yagi xảy ra tháng 9/2024 ở Việt Nam cũng là một trong những cơn bão mạnh nhất trong 30 năm trên Biển Đông, 70 năm trên đất liền, ước tính có thể làm giảm tốc độ tăng trưởng GDP cả năm 2024 giảm khoảng 0,15% so với kịch bản tăng trưởng đạt 6,8 - 7%.

Để ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai, Việt Nam đã và đang huy động đa dạng các nguồn lực tài chính khác nhau như: Dự phòng ngân sách nhà nước; quỹ dự trữ tài chính; dự trữ nhà nước; bảo hiểm nông nghiệp; tín dụng ngân hàng; quỹ phòng chống thiên tai; đóng góp tự nguyện từ các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức khi nguồn lực tài chính vẫn chủ yếu dựa vào nguồn ngân sách các cấp, chưa thu hút được hiệu quả các nguồn lực từ thị trường, từ khu vực tư nhân và cộng đồng các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước…Trong bối cảnh đó, TS. Lê Thị Thùy Vân cho rằng, việc tiếp cận một cách tổng thể, toàn diện các nguồn lực tài chính và bảo hiểm rủi ro thiên tai là cần thiết. Việc học hỏi kinh nghiệm quốc tế sẽ giúp Việt Nam định hướng và áp dụng những giải pháp phù hợp, hiệu quả hơn.

TS Phạm Phan Dũng, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Dự trữ Nhà nước trình bày tại Hội thảo

Tại Hội thảo, ông Phạm Phan Dũng, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Dự trữ Nhà nước đã chia sẻ về tình hình rủi ro thiên tai và thiệt hại, cũng như kinh ngiệm trong việc xây dựng và triển khai chiến lược tài chính và bảo hiểm rủi ro thiên tai tại một số quốc gia như Nhật Bản, Philippines, Columbia. Từ những kinh nghiệm quốc tế, ông Phạm Phan Dũng cho rằng, Việt Nam có thể học hỏi hệ thống quỹ dự phòng bảo hiểm thiên tai của Nhật Bản và áp dụng các mô hình bảo hiểm từ Philippines và Colombia nhằm phát triển hệ thống tài chính phòng ngừa thiên tai đồng bộ và hiệu quả hơn.

TS. Nguyễn Thị Hải Đường, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân phát biểu tại Hội thảo

Đồng quan điểm, TS. Nguyễn Thị Hải Đường, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân cũng cho biết, rủi ro thiên tai được bảo hiểm lồng ghép trong các sản phẩm bảo hiểm khác nhau như: Bảo hiểm cháy và rủi ro đặc biệt; bảo hiểm mọi rủi ro tài sản; bảo hiểm xây dựng lắp đặt; bảo hiểm xe cơ giới; bảo hiểm nông nghiệp; bảo hiểm vi mô. Trên cơ sở chia sẻ thêm kinh nghiệm về bảo hiểm rủi ro thiên tai tại một số nước trên thế giới, TS. Nguyễn Thị Hải Đường cho rằng, Việt Nam cần tiếp cận mô hình rủi ro thiên tai theo lớp; xây dựng cơ sở dữ liệu về rủi ro và tổn thất; xây dựng mô hình rủi ro đối với rủi ro thiên tai; khuyến khích phát triển các sản phẩm bảo hiểm rủi ro thiên tai (bao gồm bảo hiểm chỉ số cho rủi ro thiên tai, bảo hiểm bồi thường); cần thiết sự hỗ trợ và kết hợp của các tổ chức quốc tế trong các hoạt động kỹ thuật, tìm kiếm các nhà tài/tái bảo hiểm.

Hội thảo ghi nhận những ý kiến thảo luận đến từ nhà quản lý, chuyên gia, các doanh nghiệp về các nội dung: Đánh giá vai trò và thực trạng của việc quản lý tài chính cho ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai trong thời gian qua tại Việt Nam; xác định tiềm năng trong phát triển bảo hiểm rủi ro thiên tai để giảm thiểu gánh nặng và rủi ro từ thiên tai đối với ngân sách nhà nước; đồng thời chỉ ra những hạn chế, nguyên nhân cần phải được khắc phục trong giai đoạn tới. Nhìn chung các ý kiến đều cho rằng, Việt Nam cần xây dựng cơ sở dữ liệu về rủi ro thiên tai; áp dụng mô hình bảo hiểm thiên tai phù hợp, phát triển khung pháp lý và tài chính rủi ro thiên tai vững chắc; đẩy mạnh sự hợp tác giữa khu vực công và tư nhân trong bảo hiểm rủi ro thiên tai; hoàn thiện chính sách tài chính cho thiên tai, trong đó ưu tiên lưu ý đến việc xây dựng khung pháp lý, đánh giá rủi ro toàn diện, quản lý tài chính thiên tai theo các lớp rủi ro, chiến dịch nâng cao năng lực và nhận thức của các bên liên quan, giám sát và đánh giá; tích cực huy động hỗ trợ kỹ thuật từ các tổ chức quốc tế...

Toàn cảnh Hội thảo

Phát biểu bế mạc Hội thảo, TS. Lê Thị Thùy Vân gửi lời cảm ơn tới sự tham gia của các quý đại biểu, các chuyên gia, các nhà khoa học, các nhà quản lý, các doanh nghiệp và các đơn vị báo chí. TS. Lê Thị Thùy Vân cho rằng, những ý kiến đóng góp quý báu tại Hội thảo sẽ góp phần củng cố thêm cơ sở khoa học và thực tiễn trong việc quản lý, xây dựng và thực hiện các giải pháp tài chính - bảo hiểm nhằm tăng cường năng lực tài chính cho phòng, chống, ứng phó và khắc phục hậu quả của thiên tai và biến đổi khí hậu.

Nguyễn Chinh

Bình chọn

Điểm bình chọn
0 / 5
Tổng 0 lượt bình chọn
5
0%
4
0%
3
0%
2
0%
1
0%